GASINSTALLATIE VOLGENS EUROPESE NORMEN
Voordat je een gasinstallatie in je zelfbouw camper monteert, dien je kennis te hebben genomen van de regelgeving omtrent gasinstallaties, ongeacht het gassoort dat je kiest voor jouw camper.
NEDERLANDSE WETGEVING GASINSTALLATIE CAMPER
De RDW en Belastingdienst stellen geen eisen aan de gasinstallatie in campers. Ook bestaat er geen officiële gaskeurplicht op gasinstallaties, behalve op gasflessen. Het enige wat in de wet is opgenomen over gasflessen in de camper is opgenomen in artikel 5.7 van Besluit brandveilig gebruik en basishulpverlening overige plaatsen:
LPG in de winter in de camper: LPG is 40% butaan. LPG gaat niet bevriezen maar wil bij een temperatuur onder nul graden niet meer over gaan van vloeibaar in damp vorm. er hoeft dus niets ontdooid te worden als hij er mee op houdt. Je kunt dus het beste gewoon propaan gaan tanken.
LPG .Steeds meer mensen kiezen ervoor. En dat is ook niet zo gek! Het is namelijk in vrijwel heel Europa goed verkrijgbaar. En dat is dus ideaal als jij met de camper op vakantie wilt naar het buitenland en overal de beschikking wilt hebben tot gas. Een ander voordeel van LPG is dat je het kunt gebruiken bij vrieskou. Deze twee redenen waren voor ons de doorslaggevende factor om te kiezen voor LPG in de camper. Wij gebruiken LPG alleen om op te koken. Maar je kunt LPG ook gebruiken voor andere recreatieve doeleinden zoals voor een kachel en het laten draaien van een absorptie koelkast. Maar hoe installeer je nou LPG in de camper om te kunnen koken? En welke onderdelen zijn nodig voor een LPG camper gasinstallatie? Dat leggen we je uit in dit blog waarin wij een beschrijving van hoe wij LPG in onze camper hebben geïnstalleerd.
De ruimte waarin een of meer gasflessen voor gebruik opgesteld staan, is, tenzij het een kampeertent betreft, op de buitenlucht geventileerd door middel van een of meer, niet afsluitbare ventilatieopeningen, waarvan de grootte en de positie zijn afgestemd op de hoeveelheid en de eigenschappen van het gebruikte gas”.
De plek waarin een of meer gasflessen voor gebruik opgesteld staan in pleziervaartuigen en in andere kampeermiddelen dan kampeertenten, is gescheiden van de verblijfsruimte”.
Camperfabrikanten installeren gasinstallaties op basis van internationale industrienormen (NEN-EN 1949:2018) en Europese richtlijnen. Deze norm is opgenomen in de Nederlandse Praktijkrichtlijn NPR 2577. Gasinstallaties die volgens deze voorschriften zijn geïnstalleerd garanderen een veilig gasgebruik in de camper en zijn brandveilige installaties.
GASINSTALLATIE KEURING ZELFBOUW CAMPERS
Om een camperverzekering af te kunnen sluiten voor jouw zelfbouw camper dient deze doorgaans te worden getaxeerd en gekeurd. De taxaties worden uitgevoerd door verschillende gespecialiseerde bedrijven waaronder de BOVAG. Tijdens zo’n taxatie wordt niet alleen de waarde van de camper vastgesteld, er wordt ook gekeken naar de elektra voorziening en hoe deze is aangesloten en de gasinstallatie. Dit is ook niet zo gek, want bij gaslekkage bestaat er de kans op brand- en explosiegevaar en verstikking.
BELANGRIJK: Neem contact op met jouw gewenste camper verzekeraar en informeer welke eisen zij stellen aan de gasinstallatie voor zelfbouw campers. De ene verzekeraar heeft strengere regels dan de andere verzekeraar. Met één simpel telefoontje voorkom je verrassingen!
Om je enigszins een idee te geven van de gestelde gasinstallatie eisen door camperverzekeraars:
GASFLESSEN DIENEN IN EEN AFGESLOTEN RUIMTE TE WORDEN GEPLAATST (AL DAN NIET IN EEN GASBUN)
Omwille van veiligheid dienen gasflessen in een ruimte afgesloten van de leefruimte te worden geplaatst. In fabriekscampers worden gasflessen daarom in zogeheten ‘gasbuns‘ geplaatst. Dit is een luchtdichte en afgesloten ruimte waarbij de gasfles met spanbanden is vastgezet. Ook bevinden zich hierin de gasdrukregelaar en de drukhouder. In de bodem van de gasbun zit een opening van minimaal 100 cm2 die in directe verbinding staat met de buitenlucht. Verder mogen er in deze ruimte geen open vuur of elektrische apparatuur aanwezig zijn die voor een vonk zouden kunnen zorgen. Bij voorkeur werken gasbuns brandvertragend, bijvoorbeeld middels een brandvertragende impregneerlaag op het hout of middels aluminiumplaatjes.
Gasbuns dienen bereikbaar te zijn om gasfles(sen) dicht te kunnen draaien. Tijdens het rijden moeten gasflessen namelijk dichtgedraaid zijn, behalve als deze is voorzien van een crashsenor.
ONDERVENTILATIE IS NOODZAKELIJK
LPG is zwaarder dan lucht. Dus bij lekkage zakt LPG (net als butaan en propaangas) naar de bodem. De snelste manier om dit gas te laten ontsnappen is door middel van onderventilatie. Daarom dien je één of meerdere ventilatierooster(s) in de bodem van je camper te plaatsen met directe verbinding naar buiten. De opening moet minimaal 100cm2 zijn en mag niet worden afgedekt door de gasfles zelf. Nog beter is om ook een ventilatierooster in de camper zijwand te plaatsen.
GASFLES/ TANK DIENT DEUGDELIJK TE ZIJN GEMONTEERD
De gasfles/ tank moet rechtop staan en stevig worden bevestigd. Dus gefixeerd aan de camperwand met spanbanden of zo stevig dat de tank onder geen enkele mogelijkheid kan bewegen. Er zijn speciale tank bevestigingssystemen te koop zoals bijvoorbeeld die van LPG Fix. Plaats je meerdere gasflessen in de gasbun dan is het belangrijk dat deze elkaar niet kunnen raken.
MAAK GEBRUIK VAN KORTE EN GOEDGEKEURDE GASSLANGEN
Met korte goedgekeurde gasslangen en voorgeperste koppelingen verklein je de kans op lekkages.
Overigens is het raadzaam om jouw gasinstallatie ten minste elke twee jaar te laten controleren door een gespecialiseerd bedrijf. Tijdens zo’n keuring worden wordt onder andere de gasleiding op overdruk afgeperst en wordt de gasdichtheid gecontroleerd. Zie het als een soort APK keuring voor de camper. Ook niet geheel onbelangrijk: de meeste camperverzekeraars keren geen schadevergoeding uit als gevolg van een verouderde, in slechte staat zijnde, of niet onderhouden gasslangen en gasinstallaties. Enkel slangen met voorgeperste koppelingen zijn toegelaten Kortom: voorkom ellende en laat je gasinstallatie ten minste elke 2 jaar controleren.
G607 GASKEURING VOOR DE CAMPER
Ben je van plan om met jouw camper in Duitsland, Oostenrijk en/of Zwitserland te gaan kamperen? Wees je er dan van bewust dat camping eigenaren om een G607 gasinstallatie goedkeuring kunnen vragen. Deze is van toepassing op alle gassoorten. In Duitsland is een G607 keuring vanaf 2023 verplicht. In Nederland kun je voor een G607 terecht bij de meeste BOVAG garages die ook andere camper- en caravan gerelateerde werkzaamheden verrichten. Een belangrijke vereiste voor de G607 keuring is de gasbun. Daarnaast moeten gasleidingen om de maximaal 50 cm worden bevestigd. Lees hier alle Besluit brandveilig gebruik en basishulpverlening overige plaatsen.
WAT WORDT ER GECONTROLEERD TIJDENS EEN G607 KEURING?
Tijdens zo’n G607 keuring wordt de gasinstallatie streng en zeer uitgebreid gecontroleerd volgens de Duitse G607 richtlijnen. Daarbij wordt er onder andere gekeken naar de gasbun en toebehoren, of de gasververbruikers op de juiste manier zijn aangesloten en naar de gasdichtheid, gasdrukregelaar, gasslangen en lekdichtheid. Indien de gasinstallatie wordt goedgekeurd volgt er een aantekening in het logboek en krijg je een sticker uitgereikt als bewijs waarmee je 2 jaar vooruit kunt. Beschik jij niet over zo’n verplichte goedkeuring dan kan een campingeigenaar jou weigeren. Dit komt omdat campinghouders (verzekering-technisch) aansprakelijk zijn voor gas gerelateerde calamiteiten op hun camping.
Voorkom teleurstellingen! De regels voor de G607 gaskeuring verschillen per type camper en gassoort. Er gelden andere regels voor campers met LPG flessen, wanneer deze niet gemonteerd zijn in een vaste constructie.
Vind jij het belangrijk om een G607 goedkeuring op zak te hebben? Laat je informeren door een bedrijf die gecertificeerd is om de G607 gaskeuring uit te voeren. Zo weet je voorafgaand aan de keuring de specifieke vereisten en voorkom je teleurstellingen.
LPG CAMPER GASINSTALLATIE OM TE KOKEN EN TE VERWARMEN
Om de onderdelen voor jouw LPG installatie te kopen kun je het beste naar een kampeerwinkel of kijk op het internet zodat je je kunt laten voorlichten. Dan krijgt men advies over de LPG installatie en ook kunnen ze je laten zien hoe je alles op elkaar aansluit. Wel zo verstandig!
LPG INBOUW CAMPER ONDERDELEN
LPG TANK CAMPER
LPG-gas dat in de camper wordt gebruikt om te koken en/of verwarmen mag in Nederland niet uit dezelfde tank komen. Je dient voor recreatiedoeleinden een speciale gas damptank te kopen. Dit kan zowel een staande LPG damptank zijn als een vaste onderbouw tank. Damptanks zijn namelijk aangepast voor recreatiedoeleinden. Zo zijn ze voorzien van een beveiligde vulopening (vulbegrenzer) waarmee je nooit meer dan 80% van de inhoud van de tank kunt vullen. Ook zijn damptanks extra beveiligd met een overdrukbeveiliging.
LPG BUITENVULLER
Alhoewel het in Nederland officieel verboden is om zelf de damptank te vullen bij een tankstation, is dit in het buitenland vaak wel toegestaan. Doorgaans wordt er dan wel geëist dat de camper is voorzien van een LPG buitenvuller en buiten de gaskast gemonteerd word anders heb je de mogelijkheid tot lekken binnen in je voertuig.
LPG VULSLANG
De LPG vulslang wordt aangesloten op de LPG buitenaanvulling. Ze zijn verkrijgbaar in verschillende lengtes. Het is dus belangrijk dat je weet waar je de tank gaat plaatsen en wat de afstand met de buitenvuller is.
GASDRUKREGELAAR
De druk in een gasfles is afhankelijk van de buitentemperatuur. Hoe warmer het buiten wordt, des te hoger de druk in de gasfles. De druk in een gasfles varieert van 1 tot wel 17 bar. Omdat gastoestellen zoals een kooktoestel en een koelkast een werkdruk van 30 hebben en de oudere voertuigen & caravans 50 milibar hebben, moet de druk in een gasfles worden verlaagd. Dat doet een gasdrukregelaar: deze zorgt voor een constante en juiste werkdruk voor de aangesloten apparatuur. Houd er rekening mee dat een gasdrukregelaar een beperkte houdbaarheidsdatum heeft. Het advies is om deze vijf jaar na het productiejaar te vervangen. Het productiejaar is te lezen op de achterzijde van de gasdrukregelaar.
GASSLANG
De gasslang is nodig om de drukregelaar aan te sluiten op een vaste leiding in de camper. Daarom dien je een gasslang eens in de zoveel tijd (maximaal 5 jaar) te vervangen. Vaak staat er op de gasslang een einddatum vermeld of in welk jaar deze is geproduceerd. Vervang je de gasslang niet op tijd dan heb je kans dat je niet meer door een onderhoudskeuring komt. Enkel slangen met voorgeperste koppelingen zijn toegestaan. Check goed welke maat gasslang je nodig hebt.
KNELKOPPELING BUITENDRAAD
De knelkoppeling is een koppelstuk waarmee je het LPG filter of een ander apparaat met 1/8″ binnendraad kunt aansluiten op de vaste leiding.
KNELPILAAR
De knelpilaar gebruik je om het LPG filter aan te kunnen sluiten op de gasslang.
LPG FILTER
Omdat LPG naast propaan- en butaangas ook is voorzien van toevoegingen, is het raadzaam om een LPG gasfilter te monteren. Met een LPG filter voorkom je onregelmatige verbranding of zelfs het stilleggen van de kook of verwarmings apparaten. Het is noodzakelijk om de LPG filter elk jaar te controleren en indien nodig vervuilde filters te vervangen en/ of te reinigen.
VENTILATIEROOSTER/ GAT
LPG is zwaarder dan lucht en zakt naar de bodem als het vrijkomt. Onderventilatie is daarom noodzakelijk. Dit kun je doen door een ventilatierooster of gasdruppel in de bodem te plaatsen zodat gas bij eventuele lekkage naar buiten kan worden afgevoerd. Maak dit gat niet te klein, bij voorkeur minimaal 10% van de oppervlakte van de gasfles.
EUROPEES VULNIPPELSET
De laatste in dit rijtje is een vulnippelset. Alhoewel je deze niet nodig hebt bij de installatie, is een vulnippelset wel onmisbaar als je gaat kamperen in het buitenland. Met een LPG Europees vulnippelset kun je namelijk waar dan ook in het buitenland LPG (laten) vullen.
GASKOOKPLAAT
Let bij de aankoop van een camper kookplaat of deze geschikt is voor LPG (of een andere gewenste gassoort) en check ook of de vereiste inbouwmaten passen in jouw keuken.
GASBUN
Het is niet verplicht (deels afhankelijk van de verzekeraar), maar een gasbun verlaagt wel het risico op lekkages en alle gevolgen van dien. Overigens betreft de gasbun een klein deel van de gasinstallatie. Delen die zich buiten de bun bevinden zijn immers niet beveiligd. Goede materialen gebruiken, juist toepassen en regelmatig controleren is daarom misschien nog wel belangrijker. Ook het plaatsen van een gasmelder op risicovolle plaatsen verhoogt de veiligheid. In de bodem van de gasbun zit een opening van minimaal 100 cm2 die in directe verbinding staat met de buitenlucht.
ZELF EEN GASBUN MAKEN
Zelf een gasbun maken hoeft niet heel ingewikkeld te zijn. Belangrijk is in ieder geval dat deze kast volledig is afgesloten zodat gas op geen enkele manier kan ontsnappen. Dit kan op verschillende manier, bijvoorbeeld door de naden te kitten, schuimrubber te gebruiken etc. Laat je adviseren door een kampeerwinkel of een BOVAG garage die onderhoudsbeurten uitvoert hoe je zelf zo’n gasbun kunt bouwen. In de bodem van de gasbun zit een opening van minimaal 100 cm2 die in directe verbinding staat met de buitenlucht.
LPG CAMPER INSTALLEREN
De LPG installatie in je camper kan misschien iets zijn waar je tegenop ziet. wanneer je met gas werkt is voorzichtigheid geboden. Durf je het niet aan, laat je gasinstallatie dan over aan een vakman!
De beschrijving die hieronder word gegeven dient slechts voor een idee van hoe je LPG zelf in de camper kan installeren. Het is gebaseerd op een gasinstallatie en interpretatie van de wetgeving. Hier is geen gebruik gemaakt van een gasbun en ook zou deze installatie niet door een G607 keuring komen. Maar deze installatie is wel goedgekeurd door de CCE. Bovendien is de installatie gecheckt door een erkende BOVAG garage. iedere LPG installatie kan verschillen indien je LPG gebruikt voor meerdere recreatieve doeleinden.
POSITIE LPG DAMPTANK BEPALEN
De eerste stap bij het installeren van LPG in de camper is de positie van de damptank bepalen. Dit bepaalt namelijk ook waar je de LPG buitenvuller gaat monteren en de benodigde lengte van je gasslang. Houd bij de positiebepaling rekening met de benodigde ruimte voor onderventilatie. Dus duik onder je camper om te kijken of je er ruimte is voor een ventilatiegat zonder in de knoei te komen met bijvoorbeeld de uitlaat van jouw eventuele standkachel in de camper. Daarnaast moet je voorkomen dat de gasslangen veel lengte moeten afleggen. Met ander woorden: plaats je tank dichtbij de verbruikers.
Plaats of monteer je gastank niet direct aan de achterzijde van je camper. Dit i.v.m. verhoogd risico op explosie bij een kop staart aanrijding.
ONDERVENTILATIE PLAATSEN
Wij hebben onder onze gastank een ventilatiegat in de bodem geboord. Op deze manier kan bij eventuele lekkage van de tank gas naar buiten ontsnappen. Belangrijk is dat je dit ventilatiegat niet te klein maakt (minimaal 100cm2) en dat je voorkom dat ongedierte naar binnen kan kruipen. Wij hebben het gat middels een gatenzaag vanuit onder naar boven geboord. Vergeet niet om het gezaagde gat te behandelen als men door metaal boord met een anti-roestmiddel zoals hammerite alvorens je het ventilatierooster plaatst. LPG camper ventilatierooster Dankzij het gaas kan er geen ongedierte in de camper kruipen.
LPG BUITENVULLER MONTEREN
Buitenvuller moet buiten de gaskast gemonteerd worden anders heb je de mogelijkheid tot lekken binnen in je voertuig.
Men zal hiervoor een gat moeten zagen in het metaal van je camper. Meet eerst op hoe groot het te zagen gat moet zijn. Teken vervolgens het te zagen gat af op het metaal van je camper. Nadat je het metaal eromheen hebt afgeplakt om krassen te voorkomen, zaag je het gat met een decoupeerzaag. Draag hierbij een veiligheidsbril en ga zeer nauwkeurig te werk. Je hebt namelijk maar weinig marge. Als het gat is gezaagd vijl je met een metaalvijl bij waar nodig en werk je de scherpe zaagranden weg. Ook dien je twee inkepingen eruit te vijlen. Om roestvorming te voorkomen behandel je ook dit gat met een anti-roestmiddel.
Wanneer het anti-roestmiddel volledig is opgedroogd breng je een ruime hoeveelheid polymax aan op de buitenvuller alvorens je deze zorgvuldig plaatst. De polymax zorgt er samen met het aandraaien van de moeren aan de binnenzijde voor dat de buitenvuller zich goed hecht aan het metaal van je camper en volledig waterdicht is. Vergeet niet om eventuele polymax resten en metaalsplinters te verwijderen. Metaalsplinters gaan namelijk ontzettend snel roesten.
Draai de schroeven stevig vast.
LPG VULSLANG MONTEREN
Nadat je de buitenvuller hebt geplaatst kun je de vulslang erop monteren. Een vulslang is uitgerust met aan 1 kant een haakse aansluiting en aan de andere kant een rechte aansluiting. Er zijn ook vulslangen met 2x een rechte aansluiting. Kies wat bij jou past.
Gasslang aansluiten op LPG tank
Bevestig de LPG gasslang op de LPG buitenvuller.
GASDRUKREGELAAR & GASSLANG BEVESTIGEN
Zoals je eerder hebt kunnen lezen is een gasdrukregelaar onmisbaar om de druk in de tank te verlagen. Je draait de gasdrukregelaar gemakkelijk met de hand op de damptank. Vervolgens sluit je op de gasdrukregelaar de gasslang aan. Ook deze draai je met de hand aan. Uiteraard is het belangrijk dat je deze er stevig op draait.
LPG FILTER MONTEREN
In de volgende stap ga je de LPG filter toevoegen aan jouw LPG camper voorziening. Voordat je deze op de gasslang kunt aansluiten dien je eerst een knelpilaar op de gasslang te draaien. Hierna draai je aan beide zijdes van de LPG filter een knelkoppeling. Vervolgens draai je deze vast op de gasslang zodat de LPG filter daarop is aangesloten. Herhaal deze laatste stap om ook aan de andere van de LPG filter een gasslang aan te sluiten.
GASSLANG AANSLUITEN OP VASTE LEIDING
In deze laatste stap sluit je een gasslang aan op een vaste leiding. Draai de gasslang stevig vast.
GASMELDER & ROOKMELDER INSTALLEREN
Om jezelf te beschermen tegen koolmonoxide en flessengas doe je er verstandig aan een gasmelder in je camper te plaatsen. Bv voor het 3Gas+ alarm. Deze gasmelder detecteert verschillende gassoorten: LPG (zowel butaan/propaan), Koolmonoxide (CO) en narcosegassen zoals Ether. Een camper kan men naast de 3Gas+ melder ook voorzien van een rookmelder.
LATEN KEUREN EN ONDERHOUDEN
Laat ook de gehele gasinstallatie checken door een expert zodat je de veiligheid kunt waarborgen. Wanneer deze is goedgekeurd kun de installatie gebruiken. Herhaal een gaskeuring ten minste elke twee jaar. Verder is het van groot belang dat je jouw gasinstallatie goed onderhoud. Check daarom elk jaar jouw gasslang op scheurtjes en controleer ook de gasdrukregelaar.
INTERNET BRONNEN VOOR MEER INFO GASINSTALLATIE
Voor meer informatie omtrent camper gasinstallatie verwijzen we je naar internet bronnen die men kan raadplegen:
Jacicamp : G607 eisen
Gasinstalatie inbouw bedrijven : E&A Multiflame Van Meenen
DISCLAIMER: Wij zijn geen gasexperts en ook zijn we niet verantwoordelijk voor jouw gasinstallatie, hoe je gas gebruikt, jouw veiligheid en die van anderen. Deze site en info is gebaseerd op onze eigen LPG camper installatie en interpretatie van de wetgeving en kan fouten bevatten. Wanneer je met gas werkt, is voorzichtigheid geboden. Durf je het niet aan, laat je gasinstallatie dan over aan een vakman!